Kongrenin Önemi
Osmanlı İmparatorluğu kapsadığı coğrafi alan, içinde barındırdığı etnik ve dini yapının çeşitliliği, inşa ettiği medeniyet ve var olma süresi bakımından insanlık tarihi içinde görmezden gelinemez devletlerden biridir. Bu dönemi değişik açılardan ele alan pek çok araştırma ve etkinlik gerçekleştirilmiş olsa da bunların yeterli olmadığı ve çok daha fazlasının yapılması gerektiği açıktır.
Ayrıca imparatorluğun yıkılmasından yüzyıllık bir süre geçmesine ve hâkim olduğu topraklar üzerinde otuza yakın ulus devlet kurulmuş olmasına rağmen; bu coğrafyadaki siyasi gerilimler, kimlik çatışmaları, mezhep kavgaları bütün sıcaklığıyla devam etmektedir.
Bu da kaçınılmaz bir biçimde, içinde barındırdığı farklı etnik ve dinsel yapılara rağmen, Osmanlı İmparatorluğu’nun altı yüzyıllık bir barış ortamını nasıl sağladığını bir kez daha gözden geçirmeyi zorunlu kılmaktadır. Dolayısıyla güncel olguları anlamak için de Osmanlı tecrübesine sık sık bakmak gerekmektedir.
Kongrenin Amacı
Bu kongrenin amacı Osmanlı araştırmacılarını bir araya getirerek konuyla ilgili çalışmalara yön verecek bir platform oluşturmak, söz konusu çalışmaların geleceğine yönelik bir perspektif sunmak ve bir yol haritasının oluşmasına katkıda bulunmaktır.
Modern Osmanlı araştırmaları, batı merkezli bir tarih anlayışıyla başlamıştır ve bir dereceye kadar da bu özelliğini sürdürmektedir. Bu yaklaşım tarzı, onun nev-i şahsına münhasır yapısının ortaya çıkmasına mani olduğu gibi, Osmanlı coğrafyasında yaşayan toplumların birbirleriyle sağlıklı ilişki kurmalarını da engellemiştir. Bu kongrede, oryantalizmin Osmanlı çalışmalarına katkısı görmezden gelinmeden, söz konusu toplumların aralarındaki tarihsel birlikteliklerin farkına varmalarını sağlayacak bir bakış açısı oluşturulmaya çalışılacaktır.
Bu bağlamda tertip edilen Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi’nin amacı, Osmanlı araştırmacılarını bir araya getirerek konuyla ilgili çalışmalara yön verecek bir platform oluşturmak, söz konusu çalışmaların geleceğine yönelik bir perspektif sunmak ve bir yol haritasının oluşmasına katkıda bulunmaktır. Yukarıdaki amaçlara uygun zemin hazırlamak maksadıyla kongrenin Osmanlı coğrafyasında yer alan farklı ülkelerde düzenlenmesi hedeflenmektedir. İlki Sakarya'da, ikincisi Tiran/Arnavutluk’ta tertip edilen kongrenin üçüncüsü İstanbul'da gerçekleştirilecektir.